BROADCASTS.com

Published: Oct. 3, 2020, 4:35 p.m.

3 ต.ค. 63 - สร้างสามัคคีภายนอกและสามัคคีภายใน : บรรยายงานบุญกฐินสามัคคีวัดป่าสุคะโต

 

หลายคนก็รู้ว่าความโกรธไม่ดี แต่ว่าก็ปล่อยให้ความโกรธมาเผาลนจิตใจ หลายคนก็รู้ว่าความพลัดพรากสูญเสียเป็นธรรมดา แต่สูญเสียทีไรก็เศร้าโศกเสียใจทุกที ไม่สามารถหักห้ามจิตใจได้ หลายคนก็รู้ว่ามีกิ๊กไม่ดีแต่ก็ห้ามใจไม่ได้ อันนี้เรียกว่าเป็นเพราะสมองกับหัวใจไม่สามัคคีกัน แต่ถ้าเกิดว่าเราสามารถที่จะสร้างความสามัคคีกัน แต่ถ้าเกิดว่าเราสามารถสร้างความสามัคคักันระหว่างสมองกับหัวใจได้ คืออะไรที่ไม่ดี จิตใจก็คล้อยตาม ไม่ทำสิ่งนั้น อะไรที่สมองบอกว่าดี อะไรที่มีเหตุผลบอกว่า ดี ถูกต้อง จิตใจก็ทำสิ่งนั้น อะไรที่ไม่ดี จิตใจก็หลีกเลี่ยง ถ้าเป็นอย่างนั้นได้เราก็จะประสบความสุขความเจริญก้าวหน้าได้

  อะไรที่จะทำให้สมองกับหัวใจ เหตุผลกับอารมณ์ มันสามัคคีกัน ก็คือ คุณธรรมที่เรียกว่าสติ สมาธิ และก็ปัญญา ถ้าเรามี 3 สิ่งนี้เป็นอย่างน้อย เราก็สามารถที่จะเชื่อมให้เกิดความเป็นหนึ่งเดียวกันระหว่างสมองกับหัวใจ ระหว่างเหตุผลกับอารมณ์ ความคิดกับความรู้สึก คิดอย่างไรว่าดี ใจก็คล้อยไปตามสิ่งนั้น อะไรที่รู้ว่าไม่ดีใจก็ไม่ไปเกี่ยวข้องด้วย   เดี๋ยวนี้เรารู้ดีทุกอย่างแต่ว่าใจไม่คล้อยตามหรือหักห้ามใจไม่ได้ เพราะจิตใจเราอ่อนแอ เราเน้นแต่เรื่องสมอง เราเน้นแต่เรื่องเหตุผล แต่เราลืมพัฒนาอารมณ์ เราลืมพัฒนาจิต ให้มีความรู้สึกที่ดีงาม และถ้าความรู้สึกของเราหรืออารมณ์ของเราพัฒนา บางครั้งแม้จะมีเหตุผลที่พิกลพิการ เหตุผลที่มันทะแม่งๆ ใจ ก็ไม่คล้อยตาม เช่น เวลาจะทำอะไร บางทีมันมีเหตุผลว่า ทำไปทำไม ทำแล้วเราจะได้อะไร เห็นคนเขาเป็นลมอยู่ เห็นเขาล้มตัวอยู่ เราก็เดินผ่านเฉย ไม่สนใจที่จะช่วย เพราะมันมีเหตุผลว่าถึงเราไม่ทำ คนอื่นก็ทำ หรือมีเหตุผลว่าทำแล้วจะได้อะไร แต่ถ้าใจมีคุณภาพ มีเมตตา มันก็จะไม่คล้อยตามเหตุผลถึงแม้จะทำแล้วไม่ได้อะไร แต่ที่จริงแล้วเราก็ไม่ควรที่จะละเลยคนที่กำลังทุกข์ คนที่กำลังยากอยู่ จิตที่มีเมตตา ก็จะทำให้เราลงมือช่วยเหลือ   แม้ว่าเราจะไม่ได้อะไร แต่ว่าสิ่งที่เกิดขึ้นก็คือคนที่ทุกข์ยากนั้น ได้รับความเอื้อเฟื้อได้รับการช่วยเหลือบรรเทา ถ้าเราติดกับเหตุผลมากไปบางทีเหตุผลก็พาเราหลงทางได้ แต่ถ้าเกิดว่าใจเรามีเมตตามีสติ เราจะไม่ค่อยตามเหตุผลมากนัก เพราะบางครั้งเหตุผลสวยหรูแต่มันเป็นเหตุผลของกิเลส คนที่คอรัปชั่นทุจริต ก็มีเหตุผลสวยหรูทั้งนั้นแหละ คนติดเหล้าติดยาก็มีเหตุผลสวยหรูทั้งนั้น แต่ถ้าหากว่าใจเป็นใจที่มีสติไม่หลง มีเมตตากรุณา มันก็จะไม่คล้อยตามหรือหลงเชื่อเหตุผลมากนัก ตรงนี้ที่เรียกว่าสามัคคีระหว่างเหตุผลกับอารมณ์ สมองกับหัวใจ คือกลมกลืนเป็นหนึ่งเดียวกัน ซึ่งจะสามารถเป็นแรงผลักดันให้เราทำสิ่งที่ดีงามสิ่งที่ถูกต้องได้   สรุปก็คือว่าสามัคคีธรรมมีประโยชน์เป็นสิ่งที่มีคุณค่าและเราก็ควรจะสร้างให้เกิดขึ้นทั้งในระหว่างเรากับผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นระหว่างบุคคล ห รือภายในกลุ่ม ขยายรวมไปถึงผู้คนที่ใกล้และไกลออกไป เรามีน้ำใจ เรามีทาน เรามีปิยวาจา อากาศ จริยาเป็นเครื่องสมานน้ำใจให้เกิดมิตรภาพ และมีความเสมอต้นเสมอปลายหรือว่าความร่วมทุกข์ร่วมสุขที่เรียกว่าสมานัตตตาเป็นตัวเสริมขณะเดียวกันก็อย่าลืมสร้างสามัคคีธรรมในตัวเราด้ว สามัคคีระหว่างกายกับใจ สามัคคีระหว่างสมองกับหัวใจสามัคคีระหว่างเหตุผลกับอารมณ์หรือระหว่างความคิดกับความรู้สึกสิ่งที่จะเป็นตัวบุกเบิกทำให้เกิดสามัคคีได้ ก็คือสติ เพราะถ้ามีสติแล้ว คุณธรรมข้ออื่นก็จะตามมาโดยง่าย ไม่ว่าจะเป็นเมตตา กรุณา ปัญญา