#448: Người cao quý tu dưỡng 4 phẩm giá lớn nhất cuộc đời theo đạo của nước

Published: Nov. 20, 2021, 1:16 p.m.

Khổng Tử nói: “Kẻ trí thông đạt đạo lý nên yêu thích cái lưu động không ngừng của nước. Người nhân an nhiên thi hành đạo lý nên yêu thích cái vững vàng bất dịch của núi. Kẻ trí nhận thức linh động, người nhân tâm hồn an tĩnh. Kẻ trí sống vui vẻ, người nhân sống thọ” (Trí giả nhạo thuỷ, nhân giả nhạo sơn. Trí giả động, nhân giả tĩnh. Trí giả lạc, nhân giả thọ).

Còn Lão Tử thì rất yêu thích nước, vì nước gần với Đạo. Trong “Đạo Đức Kinh”, Lão Tử rất nhiều lần luận bàn về đạo của nước.

Nước không màu, trong suốt, phản chiếu ánh sáng, lại cho phép ánh sáng xuyên thấu. Giống như hư không, nước có khả năng dung chứa và thẩm thấu gần như hoàn hảo. Khi bị khuấy động, nước nổi sóng cuốn bụi trần và hóa đục. Khi sóng yên gió lặng, nước thả bụi trần lắng xuống đáy rồi lại trong suốt như thuở nguyên sơ.

Tâm hồn con người cũng thế. Khi lo lắng hay bận rộn, tâm hồn sẽ bị khuấy động bởi vô số ý nghĩ, năng lực nhận thức sẽ bị phân tán và rối loạn khiến cái nhìn trở nên không còn tỉnh táo nữa.

Trang Tử viết: “Người ta không soi bóng vào một dòng nước chảy mà vào một dòng nước đứng. Vậy thì chỉ có cái gì ngưng lặng mới làm cho người khác ngưng lặng được… Nước thật yên lặng thì mực nước bình, vì vậy nó có thể làm chuẩn tắc cho mọi việc…”.  Đạo gia khuyên ta nên giữ tâm hư, tĩnh cốt để có được thần trí sáng suốt. Người ta chỉ có thể ngộ được Đạo khi tinh thần đạt đến mức bình lặng hoàn toàn.

Biến hóa, linh động

Nước rất linh động, có thể...