Sosyal Medyann Tesirleri / 2019 Mart

Published: March 7, 2019, 5:13 p.m.

b'Eri\\u015fimi olan verilerin hacmi ve muhtevas\\u0131
d\\xfc\\u015f\\xfcn\\xfcld\\xfc\\u011f\\xfcnde Facebook, b\\xf6yle bir devlete
benzemektedir. Bu kadar b\\xfcy\\xfck miktarda verinin
sistematik analizi sayesinde, bir \\xfcyenin
neler d\\xfc\\u015f\\xfcn\\xfcp hissetti\\u011fini ve davran\\u0131\\u015f kal\\u0131plar\\u0131n\\u0131
profesyonel olarak tan\\u0131mlayabilir, b\\xf6ylece
gelecekteki tercihleri, tepkileri ve tutumlar\\u0131
\\xfczerinde tutarl\\u0131 \\xf6ng\\xf6r\\xfclerde bulunarak bir
avantaj elde edebilir. Bunlar\\u0131n t\\xfcm\\xfc, m\\xfc\\u015fterilerinin
ihtiya\\xe7lar\\u0131 ve arzular\\u0131 hakk\\u0131nda daha
fazla bilgiye eri\\u015fmek i\\xe7in \\u015firketler taraf\\u0131ndan
kullan\\u0131labilir, bu da daha iyi reklam ve yeniliklere
d\\xf6n\\xfc\\u015febilir. Bu kurumlar, global seviyede
a\\u011flar ve ili\\u015fkiler de dahil olmak \\xfczere \\u015fahsi bilgilerin,
yetkililerin ter\\xf6r faaliyetlerini \\xf6nlemesine
yard\\u0131mc\\u0131 olabilece\\u011fine inan\\u0131yorlar.
Facebook, ger\\xe7eklik alg\\u0131m\\u0131z\\u0131 derinden \\u015fekillendiriyor.
Bir\\xe7o\\u011fumuz Facebook profilinden
bir ki\\u015fi hakk\\u0131nda ilk izlenimleri ediniyoruz.
\\u0130nsanlar bir ki\\u015finin mizac\\u0131n\\u0131 anlamak i\\xe7in baz\\u0131
metotlar kullan\\u0131rlar; ilk izlenimlerimizin de\\u011fi\\u015fmesi
pek kolay de\\u011fildir. Birisi belirli bir kal\\u0131ba
konulmu\\u015fsa veya ba\\u015fkalar\\u0131 taraf\\u0131ndan belirli
bir ki\\u015fili\\u011fe sahip olarak kodlanm\\u0131\\u015f ise, bunu
\\xe7ok ciddi bilgiler olmadan de\\u011fi\\u015ftirmek zordur.
Facebook kullan\\u0131c\\u0131lar\\u0131, genellikle arkada\\u015flar\\u0131n\\u0131n
kendileri hakk\\u0131nda bilmesini istedikleri
\\u015feyleri payla\\u015fmay\\u0131 tercih ederler (ki bunlar
hayatlar\\u0131n\\u0131n en iyi k\\u0131s\\u0131mlar\\u0131d\\u0131r), fakat ayn\\u0131 zamanda
bazen di\\u011fer insanlar\\u0131n eksik ve \\xe7arp\\u0131k
g\\xf6r\\xfcnt\\xfclerinin in\\u015fas\\u0131na katk\\u0131da bulunurlar.
Malum oldu\\u011fu \\xfczere, insan psikolojisi \\xe7ok
karma\\u015f\\u0131kt\\u0131r ve her insan fikirler, duygular,
tecr\\xfcbeler, korkular ve umutlarla yo\\u011frulmu\\u015f
farkl\\u0131 bir d\\xfcnyad\\u0131r. \\u0130nsanlar toparlanm\\u0131\\u015f bilgi
par\\xe7alar\\u0131yla de\\u011ferlendirilmemelidir. Bir ki\\u015finin
davran\\u0131\\u015f ve tutumlar\\u0131n\\u0131n farkl\\u0131 \\u015fartlar
alt\\u0131nda ve farkl\\u0131 muhataplarla nas\\u0131l de\\u011fi\\u015fti\\u011fini
g\\xf6zlemlemeden, ki\\u015fili\\u011fi hakk\\u0131nda g\\xf6r\\xfc\\u015fler
olu\\u015fturmak sa\\u011fl\\u0131kl\\u0131 ve adil de\\u011fildir. Genel bir
ilke olarak, s\\xf6zlerin fiillerden farkl\\u0131 olabilece\\u011fi
unutulmamal\\u0131d\\u0131r. Bir ki\\u015finin davran\\u0131\\u015f kal\\u0131plar\\u0131n\\u0131
g\\xf6zlemlemek tercih etmelidir.
Yo\\u011fun Facebook kullan\\u0131m\\u0131 (bir kullan\\u0131c\\u0131 taraf\\u0131ndan
Facebook\\u2019ta harcanan ortalama s\\xfcre,
g\\xfcnde 50 dakikad\\u0131r), ki\\u015fide profilini g\\xfcncelleme
arzusu do\\u011furabilir. An\\u0131 payla\\u015fma d\\xfcrt\\xfcs\\xfc,
an\\u0131 ya\\u015fama yetene\\u011fimize zarar verir. Facebook\\u2019ta
payla\\u015f\\u0131m mant\\u0131\\u011f\\u0131 da potansiyel reaksiyonlar
a\\xe7\\u0131s\\u0131ndan bir dizi standartlar belirler.
S\\xf6zgelimi, birinin g\\xf6nderileri ortalama 40 ki\\u015fi
taraf\\u0131ndan be\\u011feniliyorsa, bu otomatik olarak
kabul edilebilir bir takdir seviyesi i\\xe7in bir e\\u015fik
olu\\u015fturur ve bu takdir seviyesi s\\xfcrekli olarak
elde edilmedi\\u011finde, hayal k\\u0131r\\u0131kl\\u0131\\u011f\\u0131na yol a\\xe7ar.
Takdir g\\xf6rme h\\u0131rs\\u0131, Facebook\\u2019taki arkada\\u015flar\\u0131m\\u0131z\\u0131n
be\\u011fenilerine g\\xf6re kendimizi \\u015fekillendirmemize
yol a\\xe7ar. Art\\u0131k kendimiz olamay\\u0131z.
Facebook kimli\\u011fimizin, arkada\\u015f \\xe7evremizin
be\\u011fenilerine g\\xf6re \\u015fekillenmesine izin veriyoruz.
Bu biraz me\\u015fhur olmaya benziyor, fakat bir
fark var: Bu durumda me\\u015fhur olman\\u0131n y\\xfck\\xfc,
s\\u0131radan insanlar taraf\\u0131ndan ta\\u015f\\u0131nmakta ve neticede
ciddi bir fayda da elde edilmemektedir.
Facebook, temel sosyal etkile\\u015fimlerimizin
mahiyetini de de\\u011fi\\u015ftiriyor. Mesela, bir ki\\u015fiyi
y\\xfcz y\\xfcze etkile\\u015fim i\\xe7inde tebrik etmek veya
onunla bir telefon g\\xf6r\\xfc\\u015fmesi yapmak yerine,
ki\\u015finin Facebook profiline, basit bir do\\u011fum
g\\xfcn\\xfc mesaj\\u0131 b\\u0131rak\\u0131l\\u0131yor. Birinin kederini g\\xf6n\\xfclden
payla\\u015fmak yerine, o ki\\u015finin Facebook mesaj\\u0131n\\u0131n
alt\\u0131na, \\u201cGer\\xe7ekten \\xfczg\\xfcn\\xfcm\\u201d yorumu
ekleniyor.
Forbes dergisine g\\xf6re, ileti\\u015fimin sadece
%7\\u2019si s\\xf6zl\\xfc dile dayan\\u0131yor. \\u0130leti\\u015fimin %90\\u2019\\u0131ndan
fazlas\\u0131; v\\xfccut dili, g\\xf6z temas\\u0131 ve ses tonu
gibi, s\\xf6zl\\xfc olmayan unsurlar \\xfczerine kuruludur.
Sosyal medya etkile\\u015fimleri, sa\\u011fl\\u0131kl\\u0131 ileti\\u015fim i\\xe7in
gerekli olan bu h\\xe2l dili i\\xe7in elveri\\u015fli de\\u011fildir.
Son olarak Facebook, eski davran\\u0131\\u015flar\\u0131m\\u0131z\\u0131
veya inan\\xe7lar\\u0131m\\u0131z\\u0131 de\\u011fi\\u015ftirmemiz halinde, geni\\u015f
bir toplulu\\u011fun \\xf6n\\xfcnde mahcup olma riskini
de art\\u0131r\\u0131r.'