Sinapslardaki Matematik / 2019 Nisan

Published: April 1, 2019, 2:03 p.m.

b'Sinir sistemimiz (beyin ve omurilik) n\\xf6ron
benzetebiliriz.
Her bir bilgisayar\\u0131n, bir bilgi giri\\u015f kablosu,
bir de bilgi \\xe7\\u0131k\\u0131\\u015f kablosu vard\\u0131r. Bu \\u015fekilde bir bilgisayara
di\\u011fer binlerce bilgisayardan bilgiler su\\u0308rekli
aktar\\u0131l\\u0131r ve bu bilgisayarda i\\u015flem ge\\xe7irdikten sonra
\\xe7\\u0131k\\u0131\\u015f kablosundan yine binlerce, belki de milyonlarca
ba\\u015fka bilgisayara bilgiler g\\xf6nderilir. Bu \\u015fekilde \\xe7ok
de\\u011ferli bilgiler su\\u0308rekli ak\\u0131\\u015f halindedir.
\\u0130\\u015fte beynimizi b\\xf6yle bir bilgi ak\\u0131\\u015f a\\u011f\\u0131na benzetebiliriz.
Her bir n\\xf6ronun bir giri\\u015f kablosu bir de \\xe7\\u0131k\\u0131\\u015f kablosu
vard\\u0131r. Giri\\u015f kablolar\\u0131na dendrit denilmektedir.
Bir n\\xf6ronda binlerce dal\\u0131 olan dendrit bulunabilir.
Ancak n\\xf6rondan \\xe7\\u0131k\\u0131\\u015f kablosu bir tanedir ve
ad\\u0131na akson denilir. Ba\\u015flang\\u0131\\xe7ta bir tane akson
olmakla birlikte akson da u\\xe7 k\\u0131sm\\u0131nda \\xe7ok say\\u0131da
dala ayr\\u0131lmaktad\\u0131r. \\u0130\\xe7inde di\\u011fer hu\\u0308crelerdeki
gibi sitoplazma ve organelleri ihtiva eden
ana n\\xf6ron k\\u0131sm\\u0131na da n\\xf6ron g\\xf6vdesi denilir.
Elektrik ak\\u0131m\\u0131 vas\\u0131tas\\u0131yla bilginin bir n\\xf6rondan
di\\u011fer n\\xf6rona aktar\\u0131ld\\u0131\\u011f\\u0131 kav\\u015faklara sinaps denilmektedir.
Sinapslar genellikle bir n\\xf6ronun aksonu ile
di\\u011fer n\\xf6ronun dendriti aras\\u0131nda bulunur. Yani elektrik
ak\\u0131m\\u0131 veya bilgi, daima aksondan dendrite do\\u011fru akar.
Sinapslarda ak\\u0131m daima tek y\\xf6nlu\\u0308du\\u0308r. E\\u011fer bu ak\\u0131\\u015f iki
y\\xf6nlu\\u0308 olsayd\\u0131, o zaman elektrik ak\\u0131mlar\\u0131 her y\\xf6ne yay\\u0131l\\u0131r
ve bilginin entegrasyonu, odaklanmas\\u0131 ve kontrol edilmesinde
problemler ya\\u015fan\\u0131rd\\u0131. Ak\\u0131m\\u0131n tek y\\xf6nlu\\u0308 olmas\\u0131 i\\xe7in
kablolardaki gibi direk bir ba\\u011flant\\u0131 yerine kimyev\\xee maddelerin
kullan\\u0131ld\\u0131\\u011f\\u0131 \\xe7ok farkl\\u0131 bir sistem yarat\\u0131lm\\u0131\\u015ft\\u0131r.
Toplama \\u0130\\u015flemi
Bir n\\xf6rondan sinapsa gelen elektrik ak\\u0131m\\u0131 hemen di\\u011fer n\\xf6rona
ge\\xe7emez. Sadece di\\u011fer n\\xf6ronda elektri\\u011fe dair bir de\\u011fi\\u015fikli\\u011fe
sebep olabilir. Mesela n\\xf6ronun elektrik potansiyeli \\u201390
ad\\u0131 verilen sinir hu\\u0308crelerinden yarat\\u0131lm\\u0131\\u015ft\\u0131r.
N\\xf6ronlar di\\u011fer hu\\u0308crelerden \\u015fekil ve fonksiyon
olarak \\xe7ok farkl\\u0131 dizayn edilmi\\u015ftir.
N\\xf6ronlar\\u0131 birbirine ba\\u011fl\\u0131 milyarlarca bilgisayara'