90 - gen Maczek cz. 2
b'W odcinku 88 zako\\u0144czyli\\u015bmy na dzia\\u0142aniach 10 Brygady Kawalerii we wrze\\u015bniu 1939 roku. Maczek i jego \\u017co\\u0142nierze walczyli dzielnie, a\\u017c do otrzymania rozkazu wycofania si\\u0119 na W\\u0119gry. Podczas wycofywania si\\u0119 10 Brygada Maczek odnalaz\\u0142 swoj\\u0105 \\u017con\\u0119 z dw\\xf3jk\\u0105 ma\\u0142ych dzieci. Razem wyjechali na W\\u0119gry. Polska mia\\u0142a uk\\u0142ad z Francj\\u0105. Tak wi\\u0119c polscy \\u017co\\u0142nierze opuszczali terytorium Polski, ale wcale nie zamierzali poprzesta\\u0107 walczy\\u0107. Chcieli si\\u0119 wszyscy dosta\\u0107 do Francji i z drugiej strony uderzy\\u0107 na Hitlera. W 1939 roku Francja mia\\u0142a najwi\\u0119ksz\\u0105 armi\\u0119 na \\u015bwiecie. Mieli oni te\\u017c bardzo dobry sprz\\u0119t, np. \\u015bwietne czo\\u0142gi.
Po wycofaniu si\\u0119 z Polski do Francji przyby\\u0142o wielu polskich \\u017co\\u0142nierzy. We Francji Brygada zacz\\u0119\\u0142a si\\u0119 zmienia\\u0107 w dywizj\\u0119. Brygada to oko\\u0142o 4-5 tysi\\u0119cy \\u017co\\u0142nierzy, a dywizja mo\\u017ce mie\\u0107 a\\u017c 15 tysi\\u0119cy. Tak wi\\u0119c dywizja jest gdzie\\u015b trzy razy wi\\u0119ksza od brygady.
Francuzi byli sojusznikami Polski. Gdy Hitler zaatakowa\\u0142 Polsk\\u0119 w 1939 roku. Francuzi powinni zaatakowa\\u0107 Hitlera z drugiej strony. Niestety tego nie zrobili. Teraz gdy w 1940 roku polscy \\u017co\\u0142nierze przybyli przybyli do Francji. Mieli dosta\\u0107 bro\\u0144 i czo\\u0142gi. Ale Francuzi dawali sprz\\u0119t Polakom bardzo wolno. Uwa\\u017cali, \\u017ce je\\u017celi Polacy przegrali w 1939 roku oznacza to, \\u017ce s\\u0105 s\\u0142abymi \\u017co\\u0142nierzami.
Jak m\\xf3wili\\u015bmy w odcinku 88 - 10 Brygada Kawalerii Maczka nie zosta\\u0142a rozbita w 1939 roku. Brygada szykowa\\u0142a si\\u0119 do kontrataku na Niemc\\xf3w z okolic Lwowa. Wtedy na Polsk\\u0119 z drugiej strony napadli Rosjanie, a Maczek dosta\\u0142 rozkaz wycofania si\\u0119 na W\\u0119gry. Rok p\\xf3\\u017aniej we Francji to w\\u0142a\\u015bnie genera\\u0142 Maczek mia\\u0142 najwi\\u0119cej do\\u015bwiadczenia jak walczy\\u0107 z Niemcami. Francuzi uwa\\u017cali jednak, \\u017ce maj\\u0105 najwi\\u0119ksz\\u0105 armi\\u0119 na \\u015bwiecie oraz najlepsze czo\\u0142gi i \\u017ce bez problem\\xf3w pokonaj\\u0105 Niemc\\xf3w. Czy tak si\\u0119 sta\\u0142o?
Niemcy zaatakowali Francj\\u0119 10 maja 1940 roku czyli 8 miesi\\u0119cy po ataku na Polsk\\u0119 we wrze\\u015bniu 1939 roku. Niemcy zaatakowali 10 maja 1940 roku, a ju\\u017c 21 maja przeci\\u0119li Francj\\u0119 na p\\xf3\\u0142. Tak wi\\u0119c w 11 dni Francja by\\u0142a ju\\u017c prawie pokonana. Na p\\xf3\\u0142nocy w okr\\u0105\\u017ceniu znalaz\\u0142y si\\u0119 wojska angielskie, kt\\xf3re te\\u017c pomaga\\u0142y Francuzom. Anglicy jednak stwierdzili, \\u017ce Francji nie da si\\u0119 ju\\u017c pom\\xf3c i zacz\\u0119li ucieka\\u0107 z Dunkierki. Z kolei na po\\u0142udniu Francuzi sobie przypomnieli, \\u017ce maj\\u0105 tak\\u017ce polskich \\u017co\\u0142nierzy, w tym genera\\u0142a Maczka.
Gdy Polacy przybyli do Francji w marcu 1940 roku dostali par\\u0119 starych czo\\u0142g\\xf3w. Teraz w po\\u0142owie maja 1940 roku jecha\\u0142y czo\\u0142gi, wozy pancerne i inne pojazdy jeden za drugim. Francuzi chcieli aby Polacy od razu byli gotowi do walki. Nie mo\\u017cna od razu wys\\u0142a\\u0107 \\u017co\\u0142nierzy ze sprz\\u0119tem, kt\\xf3rego nie znaj\\u0105. Francuzi chcieli jednak aby Polacy poszli walczy\\u0107 albo oddali sprz\\u0119t. W tej sytuacji genera\\u0142 Maczek sam wybra\\u0142 ma\\u0142y oddzia\\u0142, kt\\xf3ry pierwszy dosta\\u0142 czo\\u0142gi i sam nim dowodzi\\u0142. Ten oddzia\\u0142 nazwano 10 brygad\\u0105 kawalerii pancernej. Genera\\u0142 Maczek uderzy\\u0142 na Niemc\\xf3w, kt\\xf3rzy nie spodziewali si\\u0119 takiego ataku. Niestety za Polakami nie posz\\u0142y oddzia\\u0142y Francuskie. Wkr\\xf3tce w czo\\u0142gach sko\\u0144czy\\u0142o si\\u0119 paliwo i polscy \\u017co\\u0142nierze musieli pieszo przebija\\u0107 si\\u0119 na po\\u0142udnie w kierunku Marsylii.
Powt\\xf3rzy\\u0142a si\\u0119 sytuacja z wrze\\u015bnia 1939 roku. Wtedy polskie oddzia\\u0142y przesz\\u0142y na W\\u0119gry, kt\\xf3re by\\u0142y sojusznikiem Polski. W mi\\u0119dzyczasie jednak W\\u0119grzy stali si\\u0119 sojusznikiem Hitlera i aresztowali Polak\\xf3w, kt\\xf3rzy musieli ucieka\\u0107. Teraz Polacy byli sojusznikami Francji. Ale Francuzi si\\u0119 poddali i zostali sojusznikiem Hitlera. Polacy musieli ucieka\\u0107 z Francji z fa\\u0142szywymi dokumentami tak jak wcze\\u015bniej uciekali z W\\u0119gier. Genera\\u0142 Maczek i jego \\u017co\\u0142nierze dostali si\\u0119 do francuskiego portowego miasta Marsylii. Tam Polacy sobie za\\u0142atwiali fa\\u0142szywe dokumenty i przekradali si\\u0119 do Hiszpanii. Wszystkim \\u017co\\u0142nierzom uda\\u0142o si\\u0119 za\\u0142atwi\\u0107 fa\\u0142szywe paszporoty. Wszystkim poza genera\\u0142em Maczkiem. Niemcy chcieli go aresztowa\\u0107 i dlatego Francuzi go pilnowali. Genera\\u0142 przebra\\u0142 si\\u0119 wi\\u0119c z Araba i pop\\u0142yn\\u0105\\u0142 do Casablanki w Maroku.
W Wielkiej Brytanii genera\\u0142 Maczek zosta\\u0142 dow\\xf3dc\\u0105 10 brygady kawalerii. Gdy przyby\\u0142o wi\\u0119cej \\u017co\\u0142nierzy brygada przekszta\\u0142ci\\u0142a si\\u0119 w 1 dywizj\\u0119 pancern\\u0105. We Francji polscy pancerniacy musieli w\\u0142\\u0105czy\\u0107 si\\u0119 do walki niemal bez przygotowania. Za to w Anglii mieli bardzo du\\u017co czasu na zapoznanie si\\u0119 ze sprz\\u0119tem oraz \\u0107wiczenia. Genera\\u0142 Maczek przyby\\u0142 do Anglii w pa\\u017adzierniku 1940 roku. Cztery lata p\\xf3\\u017aniej si\\u0142y alianckie wyl\\u0105dowa\\u0142y we Francji. Celem by\\u0142o pokonanie Niemc\\xf3w, kt\\xf3rzy siedzieli we Francji od czterech lat. Jakie czo\\u0142gi mieli Polacy, jakie Niemcy?
Polacy dostali czo\\u0142gi ameryka\\u0144skie - Shermany oraz brytyjskie Cromwelle. Niestety te czo\\u0142gi okaza\\u0142y si\\u0119 o wiele s\\u0142absze od czo\\u0142g\\xf3w niemieckich. Polacy w Shermanach czy Cromwellach musieli podjecha\\u0107 na odleg\\u0142o\\u015b\\u0107 0,5 kilometra aby zniszczy\\u0107 niemieckiego Tygrysa albo Panter\\u0119. Za to niemieckie czo\\u0142gi mog\\u0142y strzela\\u0107 ju\\u017c z odleg\\u0142o\\u015bci 2 km. Oznacza\\u0142o to, \\u017ce zasi\\u0119g skutecznego ognia niemieckie czo\\u0142gi mia\\u0142y 4 razy wi\\u0119ksze. Mimo tego Polacy od wyl\\u0105dowania w Normandii w pobli\\u017cu miasta Caen gonili Niemc\\xf3w. Zaraz na pocz\\u0105tku rozegra\\u0142a si\\u0119 bitwa pod Falaise.
Wojska alianckie czyli Amerykanie, Brytyjczycy, Kanadyjczycy oraz Wolni Francuzi zacz\\u0119li okr\\u0105\\u017ca\\u0107 niemieckie armie pancerne. Gdyby uda\\u0142o si\\u0119 je zniszczy\\u0107 Niemcy nie mieliby nikogo do obrony i \\u0142atwo posz\\u0142oby wyzwolenie reszty Francji. Niemcy znale\\u017ali si\\u0119 w okr\\u0105\\u017ceniu, kt\\xf3re przypomina\\u0142o worek. By\\u0142 on jednak jeszcze otwarty i w\\u0142a\\u015bnie Polacy mieli zamkn\\u0105\\u0107 to okr\\u0105\\u017cenie, zamkn\\u0105\\u0107 ten worek, w kt\\xf3rym znale\\u017ali si\\u0119 Niemcy. Inni dow\\xf3dcy m\\xf3wili, \\u017ce to okr\\u0105\\u017cenie bardziej przypomina butelk\\u0119, a Polacy s\\u0105 korkiem, kt\\xf3ry atakuj\\u0105 Niemcy.
Polacy zamkn\\u0119li okr\\u0105\\u017cenie w okolicach wzg\\xf3rza, kt\\xf3re nazwali maczug\\u0105. Dzi\\u0119ki tej operacji wi\\u0119kszo\\u015b\\u0107 niemieckich si\\u0142 w Normandii zosta\\u0142o pokonanych. Ale dlaczego alianci potrzebowali Polak\\xf3w do zamkni\\u0119cia okr\\u0105\\u017cenia? Angielski genera\\u0142 Montgomery pok\\u0142\\xf3ci\\u0142 si\\u0119 z ameryka\\u0144skim genera\\u0142em Pattonem. Gdy ci genera\\u0142owie si\\u0119 k\\u0142\\xf3cili Niemcy przez 10 dni uciekali z tego okr\\u0105\\u017cenia. Uciekali, a\\u017c Polacy zamkn\\u0119li to okr\\u0105\\u017cenie albo jak m\\xf3wi\\u0105 niekt\\xf3rzy stali si\\u0119 korkiem w butelce.
Po pokonaniu Niemc\\xf3w w Normandii w bitwie pod Falaise Polacy ruszyli w kierunku Holandii i Belgii, a p\\xf3\\u017aniej tak\\u017ce Niemiec. Do dzisiaj w miastach Belgii mo\\u017cna znale\\u017a\\u0107 wiele pomnik\\xf3w po\\u015bwi\\u0119conych 1 Dywizji Pancernej. W tej dywizji s\\u0142u\\u017cy\\u0142 tak\\u017ce brat mojego dziadka. By\\u0142 mechanikiem. Gdy jaki\\u015b czo\\u0142g si\\u0119 zepsu\\u0142, albo zosta\\u0142 trafiony to ten m\\xf3j wujek musia\\u0142 jecha\\u0107 w to miejsce i mimo ostrza\\u0142u reperowa\\u0107 taki czo\\u0142g, aby m\\xf3g\\u0142 dalej walczy\\u0107. Gdy Maczkowcy wyzwalali Belgi\\u0119 ten m\\xf3j wujek pozna\\u0142 tam Flamandk\\u0119, z kt\\xf3r\\u0105 si\\u0119 p\\xf3\\u017aniej o\\u017ceni\\u0142. W Belgii m\\xf3wi si\\u0119 kilkoma j\\u0119zykami mi\\u0119dzy innymi j\\u0119zykiem flamandzkim.
Gdy ju\\u017c Polacy wyzwolili Belgi\\u0119 i Holandi\\u0119 ruszyli na Niemcy. Zostali skierowani do walki o bardzo wa\\u017cny port - baz\\u0119 morsk\\u0105 w Wilhelmshaven. By\\u0142y to ostatnie tak ci\\u0119\\u017ckie walki. Odby\\u0142y si\\u0119 one w maju 1945 roku. W tym samym miesi\\u0105cu Niemcy si\\u0119 poddali i zako\\u0144czy\\u0142a si\\u0119 wojna w Europie. Genera\\u0142 Maczek zosta\\u0142 awansowany do stopnia genera\\u0142a dywizji. Jednak zanim skon zdarzy\\u0142o si\\u0119 co\\u015b niezwyk\\u0142ego.
W sierpniu 1944 roku wybuch\\u0142o powstanie warszawskie. Gdy upad\\u0142o walcz\\u0105cych \\u017co\\u0142nierzy przewieziono do oboz\\xf3w jenieckich. Do obozu w Oberlangen przewieziono kobiety, kt\\xf3re walczy\\u0142y podczas tego powstania warszawskiego. Czeka\\u0142y one na oddzia\\u0142y alianckie i zastanawia\\u0142y si\\u0119, czy b\\u0119d\\u0105 wyzwolone przez Anglik\\xf3w czy mo\\u017ce Amerykan\\xf3w. Bardzo si\\u0119 zdziwi\\u0142y gdy \\u017co\\u0142nierze, kt\\xf3rzy przybyli je wyzwoli\\u0107 m\\xf3wili po polsku. To byli \\u017co\\u0142nierze genera\\u0142a Maczka.
Przy 1 Dywizji Pancernej by\\u0142o wielu Polak\\xf3w. Np. ponad 1700 kobiet-\\u017co\\u0142nierzy z powstania warszawskiego przebywa\\u0142o przy dywizji. Ale by\\u0142o tak\\u017ce wielu Polak\\xf3w z innych oboz\\xf3w. Wtedy alianci postanowili stworzy\\u0107 polsk\\u0105 stref\\u0119 okupacyjn\\u0105 w Niemczech. Polacy dostali miasto Haren oraz jego okolice. Polacy mieszkali tam od 1945 do 48 roku. W tamtym okresie zmieniono nazw\\u0119 na Maczk\\xf3w. By\\u0142y tam polskie szko\\u0142y. Wydawano polskie gazety. W Maczkowie odby\\u0142o si\\u0119 prawie 300 (289) \\u015blub\\xf3w oraz urodzi\\u0142o si\\u0119 prawie 500 (497) dzieci.
Po II wojnie \\u015bwiatowej w Polsce rz\\u0105dzili komuni\\u015bci. Zabrali oni genera\\u0142owi Maczkowi polskie obywatelstwo. W Anglii w\\u0142adz\\u0119 straci\\u0142 wtedy Churchill i jego partia, a zacz\\u0119\\u0142a rz\\u0105dzi\\u0107 partia pracy, kt\\xf3ra wsp\\xf3\\u0142pracowa\\u0142a z krajami komunistycznymi takimi jak Rosja czy Polska. \\u017bo\\u0142nierze alianccy walcz\\u0105cy razem z armi\\u0105 brytyjsk\\u0105 dostawali pensj\\u0119. Jednak brytyjski rz\\u0105d odm\\xf3wi\\u0142 tego genera\\u0142owi Maczkowi. Nie zapomnieli jednak o nim Belgowie i Holendrzy. Genera\\u0142 Maczek dosta\\u0142 honorowe obywatelstwo miasta Breda. Gdy burmistrz tego miast dowiedzia\\u0142 si\\u0119 o problemach finansowych genera\\u0142a napisa\\u0142 list do rz\\u0105du holenderskiego, kt\\xf3ry postanowi\\u0142 p\\u0142aci\\u0107 Stanis\\u0142awowi Maczkowi pensj\\u0119 generalsk\\u0105. Rok temu w 2019 roku gdy mija\\u0142a 75 rocznica wyzwolenia Bredy zmieniono tam nazw\\u0119 stadionu na \\u201cStanis\\u0142aw Maczek Stadion\\u201d.
Genera\\u0142 Maczek zmar\\u0142 w 1994 roku maj\\u0105c 102 lata. Zgodnie z jego \\u017cyczeniem pochowano go na cmentarzu polskich \\u017co\\u0142nierzy w Bredzie w Holandii. W Bredzie znajduje si\\u0119 muzeum genera\\u0142a Maczka, w kt\\xf3rym mo\\u017cna w trzech j\\u0119zykach (po holendersku, angielsku i polsku) pos\\u0142ucha\\u0107 o wyzwoleniu Bredy.'