63 - Bitwa pod Grunwaldem 1
b'W poprzednim odcinku m\\xf3wili\\u015bmy o Zawiszy Czarnym. Najs\\u0142ynniejszym polskim rycerzu. Bra\\u0142 on udzia\\u0142 w jednej z najwi\\u0119kszych bitew \\u015bredniowiecza - w bitwie pod Grunwaldem.
Bitwa pod Grunwaldem rozegra\\u0142a si\\u0119 15 lipca 1410 roku. Ale kto wtedy walczy\\u0142?
Po jednej ze stron byli Krzy\\u017cacy, a po drugie Polacy i Litwini. O Krzy\\u017cakach m\\xf3wili\\u015bmy w odcinku 5. W \\u015bredniowieczu istnia\\u0142y zakony rycerskie, w kt\\xf3rych byli mnisi wojownicy. Do najs\\u0142ynniejszych zakon\\xf3w nale\\u017celi Templariusze i Krzy\\u017cacy. Templariusze to byli rycerze z bia\\u0142ymi p\\u0142aszczami, na kt\\xf3rych mieli czerwone krzy\\u017ce, a Krzy\\u017cacy to byli rycerze z bia\\u0142ymi p\\u0142aszczami i czarnymi krzy\\u017cami. Templariusze byli g\\u0142\\xf3wnie Francuzami, a Krzy\\u017cacy Niemcami.
W bitwie pod Grunwaldem Polacy i Litwini walczyli z Krzy\\u017cakami, a wi\\u0119c w zasadzie walczyli z Niemcami, bo Krzy\\u017cacy to byli g\\u0142\\xf3wnie Niemcy. Jednak w bitwie pod Grunwaldem walczy\\u0142o wielu ludzie z wielu kraj\\xf3w. Polskimi i litewskimi si\\u0142ami dowodzi\\u0142 W\\u0142adys\\u0142aw Jagie\\u0142\\u0142o, a krzy\\u017cakami dowodzi\\u0142 wielki mistrz Ulrich von Jungingen. Krzy\\u017cacy po ca\\u0142ym \\u015bwiecie opowiadali, \\u017ce W\\u0142adys\\u0142aw Jagie\\u0142\\u0142o wcale nie jest chrze\\u015bcijaninem i do krzy\\u017cak\\xf3w przyjecha\\u0142o wielu rycerzy, kt\\xf3rzy chcieli walczy\\u0107 z poganami. Oni my\\u015bleli, \\u017ce Jagie\\u0142\\u0142o jest dalej poganinem.
W odcinku 61 o Zawiszy Czarnym m\\xf3wili\\u015bmy, \\u017ce ten polski rycerz walczy\\u0142 wraz z w\\u0119gierskim kr\\xf3lem Zygmuntem Luksemburskim przeciwko Turkom. Gdy jednak Zawisza Czarny us\\u0142ysza\\u0142 o wojnie z krzy\\u017cakami od razu przyjecha\\u0142 do Polski i walczy\\u0142 pod Grunwaldem. Ale czy wiecie kogo popiera\\u0142 w tej wojnie kr\\xf3l W\\u0119gier? Zygmunt Luksemburski popiera\\u0142 krzy\\u017cak\\xf3w i wielu jego rycerzy walczy\\u0142o po stronie krzy\\u017cak\\xf3w czyli Niemc\\xf3w. Tak wi\\u0119c po stronie krzy\\u017cak\\xf3w walczy\\u0142o wielu rycerzy z ca\\u0142ej Europy, tak\\u017ce z W\\u0119gier. Ci rycerze my\\u015bleli, \\u017ce kr\\xf3l Polski W\\u0142adys\\u0142aw Jagie\\u0142\\u0142o jest poganinem.
Ale kto walczy\\u0142 po polskiej stronie? Przede wszystkim Polacy i Litwini. Polska i Litwa postanowi\\u0142y si\\u0119 zjednoczy\\u0107, ale dlaczego?
Polska i Litwa razem walczy\\u0142y razem z Zakonem Krzy\\u017cackim. Dlatego te dwa pa\\u0144stwa si\\u0119 po\\u0142\\u0105czy\\u0142y. Po\\u0142\\u0105czyli si\\u0119 te\\u017c w\\u0142adcy tych pa\\u0144stw. Jadwiga, kt\\xf3ra rz\\u0105dzi\\u0142a w polsce wzi\\u0119\\u0142a \\u015blub z Jagie\\u0142\\u0142\\u0105, kt\\xf3ry rz\\u0105dzi\\u0142 na Litwie.
By\\u0107 mo\\u017ce pami\\u0119tacie, \\u017ce ju\\u017c kiedy\\u015b Polacy i Litwini po\\u0142\\u0105czyli si\\u0119 przez ma\\u0142\\u017ce\\u0144stwo.
Kr\\xf3l Polski W\\u0142adys\\u0142aw \\u0141okietek chcia\\u0142 zawrze\\u0107 pok\\xf3j z Litw\\u0105. Polska i Litwa mia\\u0142y wsp\\xf3lnego wroga - Krzy\\u017cak\\xf3w. Tak wi\\u0119c kr\\xf3lewicz Kazimierz, kt\\xf3rzy p\\xf3\\u017aniej zosta\\u0142 kr\\xf3lem Kazimierzem Wielkim o\\u017ceni\\u0142 si\\u0119 z ksi\\u0119\\u017cniczk\\u0105 litewsk\\u0105 Aldon\\u0105 Ann\\u0105. Przed \\u015blubem Aldona zosta\\u0142a chrze\\u015bcijank\\u0105 i nowe imi\\u0119 Anna.
Przed bitw\\u0105 pod Grunwaldem sta\\u0142o si\\u0119 co\\u015b podobnego. Jadwiga, kt\\xf3ra by\\u0142a kr\\xf3lem Polski wysz\\u0142a za m\\u0105\\u017c za Jagie\\u0142\\u0142\\u0119, kt\\xf3ry by\\u0142 ksi\\u0119ciem Litwy. Przed \\u015blubem Jagie\\u0142\\u0142o zosta\\u0142 chrze\\u015bcijaninem i nowe imi\\u0119 W\\u0142adys\\u0142aw. W ten spos\\xf3b ponownie Polska i Litwa zawar\\u0142y sojusz.
Wcze\\u015bniej Polacy i Litwini wcale nie byli zgodni.
Polacy i Litwini walczyli ze sob\\u0105, ale poniewa\\u017c mieli wsp\\xf3lnego wroga - Krzy\\u017cak\\xf3w to po\\u0142\\u0105czyli si\\u0119.
Po po\\u0142\\u0105czeniu Polska i Litwa by\\u0142y jednym krajem.
Jak wcze\\u015bniej wzi\\u0119li \\u015blub Kazimierz Wielki i Aldona Anna to Polska mia\\u0142a tylko sojusz z Litw\\u0105. Teraz \\u015blub Jadwigi i W\\u0142adys\\u0142awa Jagie\\u0142\\u0142y doprowadzi\\u0142 do po\\u0142\\u0105czenia Polski i Litwy. Tak wi\\u0119c podczas bitwy pod Grunwaldem Polska i Litwa walczy\\u0142y razem po jednej stronie. Ale kiedy odby\\u0142a si\\u0119 bitwa pod Grunwaldem?
Bitwa pod Grunwaldem odby\\u0142a si\\u0119 15 lipca 1410. By\\u0142a to jedna z najwi\\u0119kszych bitew \\u015bredniowiecza.
Jak wygl\\u0105da\\u0142a ta bitwa powiemy sobie w nast\\u0119pnym odcinku.
Co zapami\\u0119tali\\u015bcie? Kiedy dosz\\u0142o do bitwy pod Grunwaldem? 15 lipca 1410 roku. Kto walczy\\u0142 po stronie Krzy\\u017cak\\xf3w? Krzy\\u017cacy to by\\u0142 zakon, w kt\\xf3rym byli prawie sami Niemcy. Krzy\\u017cacy jednak opowiadali wszystkim, \\u017ce W\\u0142adys\\u0142aw Jagie\\u0142\\u0142o tylko udaje, \\u017ce jest chrze\\u015bcijaninem, tak wi\\u0119c po stronie Krzy\\u017cak\\xf3w walczyli rycerze z zachodniej Europy. Kto walczy\\u0142 po stronie Polak\\xf3w i Litwin\\xf3w? W\\u0142a\\u015bnie Polacy i Litwini. Mieli oni te\\u017c najemnik\\xf3w z Czech oraz Tatar\\xf3w.
Niekt\\xf3rzy ludzie uwa\\u017caj\\u0105, \\u017ce ta bitwa to by\\u0142a ostatnia bitwa \\u015bredniowiecza i \\u017ce \\u015bredniowiecze sko\\u0144czy\\u0142o si\\u0119 w\\u0142a\\u015bnie w 1410 roku. Inni historycy uwa\\u017caj\\u0105, \\u017ce \\u015bredniowiecze sko\\u0144czy\\u0142o si\\u0119 troch\\u0119 p\\xf3\\u017aniej bo w 1453 kiedy upad\\u0142 Konstantynopol, a jeszcze inni historycy m\\xf3wi\\u0105, \\u017ce \\u015bredniowiecze sko\\u0144czy\\u0142o si\\u0119 w 1492, kiedy na pierwsz\\u0105 wypraw\\u0119 wyruszy\\u0142 Krzysztof Kolumb. Czy widzicie, co te daty maj\\u0105 wsp\\xf3lnego? Bitwa pod Grunwaldem by\\u0142a w 1410, upadek Konstantynopola w 1453, a wyprawa Kolumba w 1492. Wszystkie te daty zaczynaj\\u0105 si\\u0119 od 1400. W\\u0142a\\u015bnie w tych latach sko\\u0144czy\\u0142o si\\u0119 \\u015bredniowiecze.'