45 - Powstanie styczniowe

Published: Jan. 8, 2019, 6:45 a.m.

b'Dzisiaj mija pe\\u0142ny rok od momentu, kiedy ukaza\\u0142a si\\u0119 nasza pierwsza audycja. Dzi\\u015b zapraszam was do 45 odcinka i oczywi\\u015bcie wszystkich wcze\\u015bniejszych, kt\\xf3rych jeszcze nie s\\u0142uchali\\u015bcie.
Dzisiaj jak ju\\u017c powiedzia\\u0142em jest 8 stycznia. Stycze\\u0144 jak pewnie wiecie to pierwszy miesi\\u0105c w kalendarzu. Jest o miesi\\u0105c, w kt\\xf3rym jest zima. Czy wiecie kiedy zaczyna si\\u0119 zima? Zima zaczyna si\\u0119 tu\\u017c przed Bo\\u017cym Narodzeniem w grudniu, ko\\u0144czy si\\u0119 oko\\u0142o 21 marca. Tak wi\\u0119c zima trwa kawa\\u0142ek grudnia, ca\\u0142y stycze\\u0144, ca\\u0142y luty i du\\u017c\\u0105 cz\\u0119\\u015b\\u0107 marca. Tak wi\\u0119c, stycze\\u0144 to w zasadzie \\u015brodek zimy. Dlaczego tyle m\\xf3wi\\u0119 o tym miesi\\u0105cu? Dzi\\u015b powiemy sobie o powstaniu styczniowym. Dzia\\u0142o si\\u0119 to podczas zabor\\xf3w, czyli w okresie, kiedy nie by\\u0142o Polski. Pami\\u0119tacie jak d\\u0142ugo nie by\\u0142o Polski podczas zabor\\xf3w?
Polska przesta\\u0142a istnie\\u0107 w 1795. Nie by\\u0142o jej przez 123 lata, a\\u017c do 1918 roku. W tym czasie by\\u0142o wiele powsta\\u0144. Czy wiecie co to znaczy? Co to znaczy \\u201cpowstanie\\u201d? M\\xf3wili\\u015bmy ju\\u017c w naszych audycja o powstaniu warszawskim podczas II wojny \\u015bwiatowej oraz o powstaniu wielkopolskim po I wojnie \\u015bwiatowej. Tak wi\\u0119c powstanie to taki bunt z broni\\u0105. Tak wi\\u0119c powstanie styczniowe to bunt przeciwko Rosji, jednemu z zaborc\\xf3w Polski.
Ale dlaczego Polacy si\\u0119 zbuntowali w styczniu? Dlaczego powstanie wybuch\\u0142o w styczniu? Przecie\\u017c to \\u015brodek zimy.
Powstanie styczniowe wybuch\\u0142o 22 stycznia 1863, a trwa\\u0142o a\\u017c do pa\\u017adziernika 1864. Dlaczego w\\u0142a\\u015bnie wtedy? Rosjanie wyznaczyli brank\\u0119 na 25 stycznia. Ale co to jest branka? To s\\u0142owo \\u201cbranka\\u201d pochodzi od s\\u0142owa \\u201cbra\\u0107\\u201d. Rosjanie brali Polak\\xf3w do wojska. Wojsko wtedy by\\u0142o jednak inne. Dzisiaj w wielu krajach idzie si\\u0119 do wojsk, ale tylko na rok lub dwa. W tamtych czasach do wojska si\\u0119 sz\\u0142o na 25 lat. Tak wi\\u0119c Polacy zbuntowali si\\u0119 z powodu tej branki, z powodu brania do wojska a\\u017c na 25 lat. Czy to d\\u0142ugo? Do wojska brano m\\u0119\\u017cczyzn w wieku od 20 do 30 lat. Tak wi\\u0119c gdy wzi\\u0119to do wojska m\\u0119\\u017cczyzn\\u0119 w wieku 20 lat to ile on mia\\u0142 lat gdy uko\\u0144czy\\u0142 25 lat s\\u0142u\\u017cby? Czy umiecie doda\\u0107 takie liczby 20 plus 25? Taki m\\u0119\\u017cczyzna, kt\\xf3ry s\\u0142u\\u017cb\\u0119 w armii carskiej zacz\\u0105\\u0142 w wieku 20 lat ko\\u0144czy\\u0142 j\\u0105 w wieku 45 lat. Niestety wi\\u0119kszo\\u015b\\u0107 tych ch\\u0142opc\\xf3w nie do\\u017cywa\\u0142a ko\\u0144ca s\\u0142u\\u017cby.
W armii carskiej umiera\\u0142a wi\\u0119kszo\\u015b\\u0107 \\u017co\\u0142nierzy. Umieralno\\u015b\\u0107 wynosi\\u0142a 88%. Czy uczyli\\u015bcie si\\u0119 kiedy\\u015b o porcentach? 88% \\u015bmiertelno\\u015bci oznacza, \\u017ce jak do wojska p\\xf3jdzie 100 ch\\u0142opc\\xf3w, to 88 zginie, czyli wr\\xf3ci tylko dwunastu z tych stu, kt\\xf3rzy poszli. Ale nawet jak prze\\u017cyli nie pozwalano im wraca\\u0107 do domu, ale musieli cz\\u0119sto s\\u0142u\\u017cy\\u0107 dalej a\\u017c do 30 lat i czasem jeszcze d\\u0142u\\u017cej.
Dlaczego tak du\\u017co ich umiera\\u0142o? \\u017bo\\u0142nierze oczywi\\u015bcie gin\\u0105 na wojnie. Ale ci \\u017co\\u0142nierze zabrani do armii rosyjskiej byli \\u017ale \\u017cywieni.
\\u017bo\\u0142nierze nie dostawali dobrego jedzenia. Nie mieli np. witamin. A przy okazji czy wy jecie witaminy? Mo\\u017cna je znale\\u017a\\u0107 w wielu owocach. Czy wiecie dlaczego witaminy s\\u0105 takie wa\\u017cne?
Tak wi\\u0119c \\u017co\\u0142nierze byli bardzo \\u017ale \\u017cywieni. Ale to nie wszystko. Jak byli ranni to nikt si\\u0119 nimi nie opiekowa\\u0142. \\u017bo\\u0142nierze angielscy mieli o wiele lepiej.
Czy s\\u0142yszeli\\u015bcie kiedy\\u015b o Florence Nightingale? By\\u0142a to pierwsza piel\\u0119gniarka. Anglicy walczyli wtedy z Rosjanami podczas wojny krymskiej. Florence Nightingale dowiedzia\\u0142a si\\u0119, \\u017ce nikt nie dba o \\u017co\\u0142nierzy angielskich i pojecha\\u0142a na Krym. Wraz z innymi kobietami opiekowa\\u0142y si\\u0119 chorymi \\u017co\\u0142nierzami angielskimi. P\\xf3\\u017aniej Florence Nightingale za\\u0142o\\u017cy\\u0142a pierwsz\\u0105 szko\\u0142\\u0119 piel\\u0119gniarek na \\u015bwiecie. Okaza\\u0142o si\\u0119, \\u017ce piel\\u0119gniarki swoj\\u0105 opiek\\u0105 uratowa\\u0142y wi\\u0119cej \\u017co\\u0142nierzy ni\\u017c lekarze. Niestety Polacy, kt\\xf3rzy szli do armii carskiej czyli armii rosyjskiej nie mieli takiej opieki. Tak\\u0105 opiek\\u0119 mieli wtedy tylko Anglicy.
Czego si\\u0119 wi\\u0119c dzisiaj nauczyli\\u015bmy? Podczas zabor\\xf3w, gdy Polska by\\u0142a podzielona na trzy cz\\u0119\\u015bci i nie by\\u0142o jej przez 123 lata wybuch\\u0142o powstanie styczniowe. Wybuch\\u0142o 22 stycznia 1863 roku, bo Rosjanie zarz\\u0105dzili brank\\u0119 na 25 stycznia. Polacy nie chcieli i\\u015b\\u0107 do wojska rosyjskiego, bo umiera\\u0142o w nim a\\u017c 88 procent \\u017co\\u0142nierzy. Umierali oni bo dostawali jedzenie bez witamin, a gdy byli ranni nikt si\\u0119 nimi nie opiekowa\\u0142. M\\xf3wili\\u015bmy te\\u017c o tym dlaczego angielscy \\u017co\\u0142nierze mieli lepiej? Oni mieli Florence Nightingale, pierwsz\\u0105 wsp\\xf3\\u0142czesn\\u0105 piel\\u0119gniark\\u0119.
Jak ju\\u017c wspomnia\\u0142em dzisiaj mija rok od wydania pierwszej audycji. To jednak nie jest pierwszy rok, w kt\\xf3rym my uczymy si\\u0119 historii. Dopiero jednak rok temu wpad\\u0142em na pomys\\u0142, aby nagrywa\\u0107 nasze lekcje. Dzieci na pocz\\u0105tku by\\u0142y troch\\u0119 nie\\u015bmia\\u0142e wobec mikrofonu, ale dzisiaj to go sobie wr\\u0119cz wyrywaj\\u0105. Czy wam si\\u0119 podoba nasza audycja? Je\\u017celi tak to mo\\u017cecie nas wesprze\\u0107 na kilka r\\xf3\\u017cnych sposob\\xf3w. Je\\u017celi macie iPhone\\u2019a albo umiecie obs\\u0142ugiwa\\u0107 iTunes to mo\\u017cecie da\\u0107 nam pi\\u0119\\u0107 gwiazdek w katalogu iTunes. Mo\\u017cecie te\\u017c podes\\u0142a\\u0107 swoim znajomym link do naszego podkastu, albo konkretnego odcinka, kt\\xf3ry wam si\\u0119 szczeg\\xf3lnie podoba\\u0142. Mo\\u017cna nas tak\\u017ce wesprze\\u0107 pieni\\u0119\\u017cnie. Musz\\u0119 op\\u0142aci\\u0107 miejsce na stron\\u0119 internetow\\u0105 oraz na podkast. Gdy tak patrz\\u0119 jak dzieci traktuj\\u0105 m\\xf3j mikrofon to te\\u017c si\\u0119 czasem boj\\u0119 czy nie b\\u0119d\\u0119 musia\\u0142 nied\\u0142ugo kupi\\u0107 nowego. Innymi s\\u0142owy tworzenie tego podkastu to nie tylko czas, kt\\xf3ry na to po\\u015bwi\\u0119cam, ale tak\\u017ce pieni\\u0105dze. Gdyby\\u015bcie chcieli nas wesprze\\u0107 w notatkach znajdziecie link na patronite
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Zapraszam te\\u017c na nasz\\u0105 grup\\u0119 na facebooku oraz na stron\\u0119 internetow\\u0105
http://historiawgdzieci.pl/
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Po roku nagrywania my\\u015bl\\u0119, \\u017ce b\\u0119d\\u0119 mia\\u0142 troch\\u0119 si\\u0142 aby kontynuowa\\u0107. Uda\\u0142o mi si\\u0119 w poprzednim roku nagra\\u0107 45 audycji. Czy w tym roku b\\u0119dzie ich wi\\u0119cej czy mniej? To te\\u017c zale\\u017cy od was i waszego wsparcia. Nie tylko tego pieni\\u0119\\u017cnego. Mi\\u0142e s\\u0142owa pod odcinkami naprawd\\u0119 dodaj\\u0105 mi skrzyde\\u0142.
Napiszcie te\\u017c co chcieliby\\u015bcie us\\u0142ysze\\u0107 w kolejnych odcinkach. Jakie\\u015b konkretne wydarzenie z historii Polski? A mo\\u017ce historia jakiego\\u015b miasta tak jak kiedy\\u015b nagrali\\u015bmy histori\\u0119 Wroc\\u0142awia? A mo\\u017ce co\\u015b z historii staro\\u017cytnej? My\\u015bla\\u0142em te\\u017c o kr\\xf3tkiej serii po\\u015bwi\\u0119conej historii polskiej nauki, w tym np. Mari\\u0119 Sk\\u0142odowsk\\u0105, Kopernika czy \\u0141ukasiewicza. Co o tym my\\u015blicie? Na propozycj\\u0119 czekam w komentarzu pod odcinkami. Mo\\u017cna te propozycje te\\u017c przes\\u0142a\\u0107 mailem na adres piotr@historiawgdzieci.pl.'