21 - Jak uczyc dzieci (czesc 2)

Published: June 11, 2018, 3:41 p.m.

b'Witam w 21 odcinku Historii Polski dla Dzieci oraz wed\\u0142ug Dzieci. Ten odcinek b\\u0119dzie po\\u015bwi\\u0119cony uczeniu dzieci czyli b\\u0119dzie skierowany raczej do rodzic\\xf3w. Wprawdzie odcinkiem dla rodzic\\xf3w mia\\u0142 by\\u0107 ten 20, jednak wakacje troch\\u0119 mi pomiesza\\u0142y plany. Chcia\\u0142bym dzisiaj poda\\u0107 wam kilka wskaz\\xf3wek w kwestii uczenia dzieci. Zdoby\\u0142em je do\\u015bwiadczalnie. Uczy\\u0142em dzieci i widzia\\u0142em, co si\\u0119 sprawdza, a co nie. Tak wi\\u0119c wszystkie podane rzeczy s\\u0105 przetestowane. Przejd\\u017amy wi\\u0119c do tych wskaz\\xf3wek.
Pozw\\xf3l dziecku u\\u017cywa\\u0107 w\\u0142asnych s\\u0142\\xf3w.
Ka\\u017cdy z nas t\\u0142umaczy sobie to co s\\u0142yszy na sw\\xf3j wewn\\u0119trzny j\\u0119zyk. Z tego powodu nie jeste\\u015bmy w stanie powt\\xf3rzy\\u0107 tego co s\\u0142yszeli\\u015bmy s\\u0142owo w s\\u0142owo. Najbardziej widoczne jest to u dzieci, kt\\xf3re maja bardzo ubogi zas\\xf3b s\\u0142\\xf3w. Gdy dziecko potrafi powt\\xf3rzy\\u0107 to czego si\\u0119 nauczy\\u0142o swoimi s\\u0142owami oznacza to, \\u017ce i zapami\\u0119ta\\u0142o, i rozumie. Gdyby jednak dziecko tylko powtarza\\u0142o s\\u0142owa, kt\\xf3rych u\\u017cywaj\\u0105 doro\\u015bli nauczyciele oznacza\\u0142oby to tylko to, \\u017ce zapami\\u0119ta\\u0142o te s\\u0142owa - prawdopodobnie jednak ich nie rozumie. Najwi\\u0119ksz\\u0105 zalet\\u0105 mojego podkastu s\\u0105 oczywi\\u015bcie dzieci, kt\\xf3re zadaj\\u0105 pytania i inne dzieci, kt\\xf3re na nie odpowiadaj\\u0105. Np. jedna dziewczynka nie zrozumia\\u0142a kim jest dw\\xf3rka kr\\xf3lowej, a druga zacz\\u0119\\u0142a jej t\\u0142umaczy\\u0107, po czym ta pierwsza dosz\\u0142a do wniosku, \\u017ce dw\\xf3rka to taka asystentka kr\\xf3lowej. Inaczej m\\xf3wi\\u0105c ona przet\\u0142umaczy\\u0142a sobie nieznane s\\u0142owo \\u201cdw\\xf3rka\\u201d na znane \\u201casystentka\\u201d.
My\\u015bl\\u0119, \\u017ce zgodzicie si\\u0119, \\u017ce ucz\\u0105c dzieci, szczeg\\xf3lnie te bardzo m\\u0142ode, trzeba je chwali\\u0107 za odpowiadanie w\\u0142asnymi s\\u0142owami, bo tylko wtedy mo\\u017cemy mie\\u0107 pewno\\u015b\\u0107, \\u017ce rozumiej\\u0105 materia\\u0142. Je\\u017celi jeden z moich uczni\\xf3w powiedzia\\u0142 \\u201cDu\\u017copolska\\u201d nie poprawia\\u0142em go, bo \\u015bwiadczy\\u0142o to o tym, \\u017ce zrozumia\\u0142 ide\\u0119 - jedn\\u0105 cz\\u0119\\u015b\\u0107 Polski nazwano \\u201cWielkopolsk\\u0105\\u201d, a drug\\u0105 cz\\u0119\\u015b\\u0107 \\u201cMa\\u0142opolsk\\u0105\\u201d. Upieranie si\\u0119 przy pewnych terminach jest oczywi\\u015bcie wa\\u017cne, ale nie na tym etapie. Dziecko mo\\u017ce np. powiedzie\\u0107, \\u017ce Ramzes by\\u0142 kr\\xf3lem Egiptu, zamiast poprawnego, \\u017ce by\\u0142 faraonem. Jednak u\\u017cycie s\\u0142owa kr\\xf3l ponownie b\\u0119dzie oznacza\\u0107, \\u017ce rozumie, \\u017ce ten cz\\u0142owiek mia\\u0142 w\\u0142adz\\u0119 i rz\\u0105dzi\\u0142, a to, \\u017ce tam u\\u017cywano innego terminu to kwestia nazewnictwa. Oczywi\\u015bcie warto o tym wspomnie\\u0107, ale bardziej w formie ciekawostki ni\\u017c jako pr\\xf3by poprawienia dzieci.
Uczenie dzieci w wieku oko\\u0142o 10 lat wi\\u0105\\u017ce si\\u0119 jeszcze z kwesti\\u0105 dobrowolno\\u015bci. Na tym etapie ludzie z regu\\u0142y nie maj\\u0105 du\\u017co silnej woli, kt\\xf3r\\u0105 zdobywa si\\u0119 z wiekiem. Z drugiej jednak strony m\\u0142odzi ludzie, a szczeg\\xf3lnie dzieci s\\u0105 ciekawi \\u015bwiata. T\\u0105 cech\\u0119 traci si\\u0119 jednak z wiekiem. Tak wi\\u0119c dzieci od doros\\u0142ych r\\xf3\\u017cni\\u0105 si\\u0119 w tych dw\\xf3ch punktach: doro\\u015bli maj\\u0105 wi\\u0119cej si\\u0142y woli od dzieci, ale z kolei dzieci okazuj\\u0105 wi\\u0119cej ciekawo\\u015bci \\u015bwiata. Sprowadza si\\u0119 to do tego, \\u017ce doro\\u015bli wytrzymaj\\u0105 nawet nudny wyk\\u0142ad i odnios\\u0105 z niego korzy\\u015bci, dzieci prawdopodobnie nie. Tak wi\\u0119c uczenie dzieci powinno i\\u015b\\u0107 w kierunku wykorzystania ich ciekawo\\u015bci. Jak to mo\\u017ce wygl\\u0105da\\u0107 \\u015bwietnie opisuje ksi\\u0105\\u017cka \\u201cSpos\\xf3b na Alcybiadesa\\u201d, w kt\\xf3rej to ch\\u0142opcy zarzucali przyn\\u0119t\\u0119 w postaci jakiego\\u015b wydarzenia z przesz\\u0142o\\u015bci, a potem dryfowali po historii. Ja stosuj\\u0119 podobn\\u0105 metod\\u0119 - opowiadam dzieciom jedno zdarzenie z przesz\\u0142o\\u015bci, a potem dyskutujemy o tym. Czasami dyskusja odchodzi od temat\\xf3w historii i przechodzi np. na wsp\\xf3\\u0142czesn\\u0105 polityk\\u0119 Donalda Trumpa, ale nauka historii polega te\\u017c na tym, aby wyci\\u0105ga\\u0107 lekcje z przesz\\u0142o\\u015bci, kt\\xf3re pomog\\u0105 nam zrozumie\\u0107 obecne wydarzenia.
Wracaj\\u0105c do tej przyn\\u0119ty. Powinny ni\\u0105 by\\u0107 wydarzenia, kt\\xf3re zaciekawi\\u0105 lub wr\\u0119cz zaszokuj\\u0105 dzieci. Stosuj\\u0105c t\\u0105 metod\\u0119 spotka\\u0142em si\\u0119 raz z krytyk\\u0105 pewnej s\\u0142uchaczki, kt\\xf3r\\u0105 zbulwersowa\\u0142 odcinek o Boles\\u0142awie II \\u015amia\\u0142ym i karze jak\\u0105 podda\\u0142 niewierne \\u017cony swoich rycerzy.
Czemu jednak warto stosowa\\u0107 tak\\u0105 metod\\u0119? Takie szokuj\\u0105ce wydarzenie, kt\\xf3re jest jeszcze ilustrowane obrazem przedstawiaj\\u0105cym to wydarzenie potrafi utkwi\\u0107 w umys\\u0142ach dzieci na sta\\u0142e. Jest to pewnego rodzaju hak pami\\u0119ci na kt\\xf3rym mo\\u017cna potem powiesi\\u0107 inne informacje. Np. \\u017cony rycerzy Boles\\u0142awa \\u015amia\\u0142ego dopu\\u015bci\\u0142y si\\u0119 zdrady podczas d\\u0142ugiej nieobecno\\u015bci m\\u0119\\u017c\\xf3w - z tego wynika, \\u017ce ten kr\\xf3l prowadzi\\u0142 wiele wojen i mia\\u0142 w tym sporo sukces\\xf3w. Z tego wydarzenia, czyli kary niewiernych \\u017con automatycznie przechodzi si\\u0119 do krytyki biskupa oraz jego zab\\xf3jstwa, a potem wygnania kr\\xf3la Boles\\u0142awa. Czyli ten jeden hak w postaci szokuj\\u0105cej kary niewiernych \\u017con pozwala powiesi\\u0107 sporo informacji na temat wojen Boles\\u0142awa \\u015amia\\u0142ego, jego relacji z ko\\u015bcio\\u0142em oraz powod\\xf3w wygnania.
Inny przyk\\u0142ad to El\\u017cbieta \\u0141okietk\\xf3wna, kt\\xf3ra straci\\u0142a palce broni\\u0105c swoich dzieci podczas gdy m\\u0105\\u017c si\\u0119 schowa\\u0142 pod sto\\u0142em. Ta historia pozwala zapami\\u0119ta\\u0107, \\u017ce kr\\xf3l W\\u0142adys\\u0142aw \\u0141okietek mia\\u0142 c\\xf3rk\\u0119 El\\u017cbiet\\u0119, kt\\xf3ra wysz\\u0142a za kr\\xf3la W\\u0119gier, a odwiedzi\\u0142 j\\u0105 jej brat znany p\\xf3\\u017aniej jako Kazimierz Wielki. By\\u0142 on znany ze swoich romans\\xf3w. Jednym z syn\\xf3w, kt\\xf3rych obroni\\u0142a El\\u017cbieta by\\u0142 Ludwik, kt\\xf3ry tak\\u017ce p\\xf3\\u017aniej zostal kr\\xf3lem Polski, a st\\u0105d ju\\u017c blisko do Jadwigi, czyli wnuczki El\\u017cbiety. Tutaj tak\\u017ce historia utraty palc\\xf3w, kt\\xf3ra sama w sobie jest szokuj\\u0105ca, staje si\\u0119 hakiem, na kt\\xf3rym mo\\u017cna zawiesi\\u0107 informacje o genealogii Piast\\xf3w.
Tutaj dochodzimy do ostatniej kwestii, kt\\xf3r\\u0105 chcia\\u0142em tutaj poruszy\\u0107. Rozmawiaj\\u0105c z dzie\\u0107mi o przesz\\u0142o\\u015bci dojdziesz do barier w ich wiedzy. Te bariery nie zawsze b\\u0119d\\u0105 w wiedzy historycznej. U mnie okaza\\u0142o si\\u0119 np., \\u017ce dzieci na tym poziomie nie znaj\\u0105 nazw wszystkich pokrewie\\u0144stw. Takie momenty s\\u0105 odkrywcze, bo pozwalaj\\u0105 uzupe\\u0142ni\\u0107 te braki. Tak wi\\u0119c gdy ja to zauwa\\u017cy\\u0142em stworzy\\u0142em zadania, w kt\\xf3rych dzieci mia\\u0142y opisa\\u0107 relacje rodzinne rodziny Piast\\xf3w, np. \\u017ce Kazimierz Wielki by\\u0142 wujkiem Ludwika, a Ludwik by\\u0142 jego siostrze\\u0144cem, bo by\\u0142 synem siostry. P\\xf3\\u017aniej si\\u0119 okaza\\u0142o, \\u017ce jeszcze trudniejsze s\\u0105 koligacje pomi\\u0119dzy dwoma rodzinami. Tutaj wykorzysta\\u0142em rodzin\\u0119 Piast\\xf3w i Giedyminowicz\\xf3w. Dzieci pozna\\u0142y relacje typu: W\\u0142adys\\u0142aw Jagie\\u0142\\u0142o by\\u0142 zi\\u0119ciem Ludwika W\\u0119gierskiego, a on by\\u0142 te\\u015bciem dla Jagie\\u0142\\u0142y. Takie bariery w wiedzy dotycz\\u0105 te\\u017c innych dziedzin, jak np. geografia, kt\\xf3rej po\\u015bwi\\u0119camy du\\u017co czasu na naszych lekcjach. Historia jest rzadko oderwana od geografii, a wi\\u0119c warto si\\u0119 uczy\\u0107. Dzieci te\\u017c lubi\\u0142y zadania typu ile lat min\\u0119\\u0142o od danego wydarzenia z przesz\\u0142o\\u015bci.
Jak wi\\u0119c przechodzi\\u0107 do takich zada\\u0144. Takie zadanie te\\u017c jest wyzwaniem. Ja cz\\u0119sto m\\xf3wi\\u0119 dzieciom, \\u017ce jest ono bardzo trudne. Daje mi to dwie rzeczy. Po pierwsze je\\u017celi dzieci nie wykonaj\\u0105 zadania, zawsze mog\\u0119 im przypomnie\\u0107, \\u017ce przecie\\u017c m\\xf3wi\\u0142em, \\u017ce jest trudne i nic si\\u0119 nie sta\\u0142o. Je\\u017celi jednak je wykonani\\u0105 cho\\u0107by w jakiej\\u015b cz\\u0119\\u015bci maj\\u0105 wi\\u0119ksz\\u0105 satysfakcj\\u0119. Jednak cz\\u0119sto zamiast m\\xf3wi\\u0107 dzieciom, \\u017ce musz\\u0105 co\\u015b wyliczy\\u0107 mo\\u017cna zadanie podrzuci\\u0107 w formie przyn\\u0119ty i po prostu zapyta\\u0107 jak my\\u015blisz ile lat up\\u0142yn\\u0119\\u0142o od tamtego wydarzenia? Niekt\\xf3re dzieci interesuj\\u0105 si\\u0119 tym bardziej od drugich dlatego uczenie w grupie sprawia, \\u017ce zawsze si\\u0119 znajdzie cho\\u0107 jedno dziecko, kt\\xf3re b\\u0119dzie chcia\\u0142o odpowiedzie\\u0107 na to pytanie, a inne dzieci, kt\\xf3re by\\u0107 mo\\u017ce s\\u0105 mniej tym zainteresowane zrobi\\u0105 to z ch\\u0119ci rywalizacji.
O tych kwestiach jak uczy\\u0107 dzieci w grupie oraz o rywalizacji, kt\\xf3ra mo\\u017ce si\\u0119 wymkn\\u0105\\u0107 spod kontroli powiem mo\\u017ce w nast\\u0119pnym odcinku dla rodzic\\xf3w. B\\u0119dzie to prawdopodobnie odcinek 30.
Na koniec chcia\\u0142bym was zaprosi\\u0107 na grup\\u0119 na facebooku, w kt\\xf3rej dziel\\u0119 si\\u0119 zadaniami, kt\\xf3re mo\\u017cecie wykona\\u0107 ze swoimi dzie\\u0107mi.
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Zapraszam te\\u017c na stron\\u0119 tego podkastu, czyli:
http://www.historiawgdzieci.pl/
Je\\u017celi chcieliby\\u015bcie wesprze\\u0107 ten podkast i pom\\xf3c w jego rozwoju mo\\u017cecie to zrobi\\u0107 pieni\\u0119\\u017cnie, na stronie:
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Nie musz\\u0105 to by\\u0107 du\\u017ce sumy, pierwszy pr\\xf3g to zaledwie 3 z\\u0142.
Wesprze\\u0107 podkast mo\\u017cesz te\\u017c niematerialnie. Po prostu opowiedz innym rodzicom o tej audycji, albo wrzu\\u0107 link do niej na swoim facebooku czy innym medium spo\\u0142eczno\\u015bciowym.
Dzi\\u0119kuj\\u0119 wam za wys\\u0142uchanie tego 21 odcinka i zapraszam do kolejnego ju\\u017c dla dzieci za tydzie\\u0144.'