BROADCASTS.com

b'

Dei Tomos Gwilym Owen

Dw i\\u2019n siwr ein bod ni i gyd yn gwybod am Harri\\u2019r Wythfed a\\u2019i chwe gwraig, ond ar raglen Dei Tomos clywon ni hanes bonheddwr o ogledd Cymru, Edward Gruffydd, oedd fel Harri wedi priodi sawl gwaith, a hynny pan oedd Harri\\u2019n frenin. Un o Stad y Penrhyn ger Bangor oedd Edward a dyma i chi ran o sgwrs cafodd Dei amdano efo\\u2019r darlithydd Gwilym Owen o Brifysgol Bangor...

Bonheddwr - Genlteman

Mewn gwirionedd - In reality

Fawr h\\u0177n - Hardly any older

Pwys mawr - Great pressure

Cyfoethocach - Richer

Cefnog - Well-off

Dylanwadu - To influence

Tystiolaeth - Evidence

Dychwelyd - To return

I\\u2019r neilltu - To one side

Dros Ginio Elfyn ac Alun

Doedd na ddim s\\xf4n bod Edward wedi cael yr un problemau cyfreithiol a gafodd Harri o ran priodi sawl gwaith \\u2013 ond hanes ddiddorol ynde?\\nDau frawd o fyd y gyfraith oedd gwesteion Dewi Llwyd ar Dros Ginio, y bargyfreithiwr a\\u2019r gwleidydd Elfyn Llwyd a\\u2019i frawd y plismon Alun Hughes. Roedd eu tad yn blismon, felly roedd y gyfraith yng ngwaed y ddau! Elfyn, y brawd mawr, sy\\u2019n siarad gynta ...

Cyfreithiol - Legal

Bargyfreithiwr - Barrister

Ddaru - Wnaeth

Ganwyd - Was born

Sicrhau - To ensure

Beti a\\u2019i Phobol

Hanes Elfyn Llwyd yn enwi ei frawd yn fan\\u2019na, ar raglen Dewi Llwyd

Yr artist Meirion Jones oedd gwestai Beti George ac yma mae\\u2019n s\\xf4n am dafodiaith Mwldan - ardal wledig ger Aberteifi. Mi wnaeth Meirion ymchwil MA ym Mhrifysgol Llambed, neu Llanbedr Pont Steffan, ar y dafodiaith. Oedd o\\u2019n gyfarwydd ag ardal a thafodiaith Mwldan cyn gwneud yr ymchwil? Dyma fo\\u2019n ateb cwestiwn Beti...

Tafodiaith\\t - Dialect

Cyfarwydd \\xe2 - Familiar with

Crwt\\t - Bachgen

Mynychu - To attend

Crynhoi - To assemble

Ysgolhaig - Scholar

Cofnodi - To record

Danto - To lose heart

Ofergoeliaeth - Superstition

Talwrn \\u2013 Pennill Mawl Y CWPS A\\u2019R FFOADURIAID

Golwg ar dafodiaith arbennig ardal Mwldan yn fan\\u2019na ar Beti a\\u2019i Phobol.\\nCystadleuaeth rhwng timau o feirdd ydy\\u2019r Talwrn Radio Cymru. Dyma i chi un gerdd o gystadleuaeth yr wythnos diwetha rhwng t\\xeem y \\u2018Cwps\\u2019, Aberystwyth a th\\xeem y \\u2018Ffoaduriaid\\u2019 - er dw i ddim yn meddwl eu bod yn ffoaduriaid go iawn rhywsut! Sylwebwyr chwaraeon oedd testun y gerdd...

Cerdd - Poem

Ffoaduriaid - Refugees

Sylwebwyr chwaraeon - Sport commentators

Testun - Subject

Chwiban - Whistle

Cyffur - Drug

Dall - Blind

Gweiddi\\u2019n groch - Shouting loudly

Harten - Heart attack

M\\xf4r o ddagrau llaith - A sea of moist tears

Bore Cothi Y Gwcw

Wel am gerdd hyfryd ynde? \\nDach chi wedi clywed y gog, neu\\u2019r gwcw eleni? Wel, os nad ydych chi, fydd na\\nddim llawer o gyfle i\\u2019w chlywed eto gan fod y gwcw am ddechrau ar ei thaith yn \\xf4l i Affrica cyn bo hir, fel buodd Daniel Jenkins-Jones o\\u2019r RSPB yn s\\xf4n wrth Shan Cothi

Marchogaeth - Horse riding

Yn fy unfan - Still

Arwydd - A sign

Ar fin - About to

Goroesi - To survive

Creaduriaid - Creatures

Eos - Nightingale

Gwenoliaid - Swallow

Diwylliant - Culture

Clychau\\u2019r Gog - Bluebells

Bore Cothi Dawnsio \\n...ac arhoswn ni efo Bore Coffi am y clip nesa \\u2013 ond i fyd y bale awn ni y tro \\u2018ma. \\nMae Luke Bafico (pron. Bahfeeko) o Gaerdydd yn ddawnsiwr proffesiynol ac mae o wrthi\\u2019n ymarfer ar gyfer fersiwn modern o\\u2019r bale The Nutcracker fydd yn teithio Cymru yn nes ymlaen yn y flwyddyn. Dyma Luke yn esbonio wrth Shan Cothi sut dechreuodd o ym myd y ddawns

Nes ymlaen - Later on\\nTyfu lan - Tyfu fyny