BROADCASTS.com

b"

Stiwdio \\nNofel hanesyddol enillodd gwobr Daniel Owen yn yr Eisteddfod Genedlaethol eleni ac ar Stiwdio buodd Nia Roberts yn dathlu bywyd a gwaith awdures sy\\u2019n enwog ar ei nofelau hanesyddol sef Marion Eames. Hi sgwenodd Y Stafell Ddirgel a\\u2019r Rhandir Mwyn, ac roedd hi hefyd yn gerddor talentog. Cafodd hi ei geni yn 1921 a buodd farw yn 2007. \\nAeth Nia draw i Ddolgellau i gwrdd \\xe2\\u2019r Dr Buddug Hughes yng Nghapel y Tabernacl I gael \\u2018chydig o hanes cynnar Marion Eames\\u2026

Cymry alltud\\t\\t\\t\\t\\t Welsh exiles

Dianc\\t\\t\\t\\t\\t\\t To escape

Yn ddiwylliannol ac yn grefyddol\\t\\t\\tCulturally and religiously

Cyfarfu\\t Gwladys a William\\t\\t\\t\\tGwladys and William met

Yr aelwyd\\t\\t\\t\\t\\t\\t The home

Prinder tai affwysol\\t\\t\\t\\t\\t Severe housing shortage

Prin oedd ei gafael ar y Gymraeg\\t\\t Her grasp of Welsh was very weak\\n\\t\\t\\nChwithig aruthrol\\t\\t\\t\\t\\t Lletchwith iawn

Awyddus\\t\\t\\t\\t\\t\\t Eager

Cyfoedion \\t\\t\\t\\t\\t\\t Peers

Aled Hughes

Ychydig o hanes bywyd cynnar yr awdures Marion Eames yn fan\\u2019na ar Stiwdio.\\nDach chi\\u2019n dechrau pob sgwrs yn Gymraeg? Mae Awel Vaughan Evans o Adran Seicoleg Prifysgol Bangor yn ymchwilio i beth sy'n gweithio orau i annog pobl i ddechrau sgyrsiau yn y Gymraeg. Dyma hi\\u2019n siarad efo Aled Hughes fore Mawrth.

Ymchwilio\\t\\t\\t\\t\\tTo research

Annog\\t\\t\\t\\t\\t\\tTo encourage

Arbrawf\\t\\t\\t\\t\\t Experiment

Cortyn gwddw\\t\\t\\t\\t\\tLanyard

Yn fwy tebygol\\t\\t\\t\\t\\tMore likely

Ysgogi\\t\\t\\t\\t\\t\\tTo inspire

Caniat\\xe2d i\\u2019r ymennydd\\t\\t\\tPermission for the brain

Yn benderfynol\\t\\t\\t\\tDetermined

Llwybr yr Arfordir\\t\\t\\t\\tCoastal path

Daearyddiaeth\\t\\t\\t\\t\\tGeography

Dei Tomos

Y swigen oren yn gweithio felly \\u2013 da ynde? Dei Tomos fuodd yn holi\\u2019r dramodydd a\\u2019r sgriptiwr o Bensarn Ynys M\\xf4n, Dewi Wyn Williams, oedd yn cofio y crwydriaid yn galw heibio ei fferm ar yr Ynys. Un ohonyn nhw oedd Washi Bach, crwydryn oedd yn eitha enwog ar Ynys M\\xf4n.

Crwydriaid\\t\\t\\t\\t\\tTramps

Piser\\t\\t\\t\\t\\t\\tPitcher

Bing\\t\\t\\t\\t\\t\\t Alley in a cow house

Yn fratiog iawn\\t\\t\\t\\tVery ragged

Mwmian\\t\\t\\t\\t\\t To mumble

\\nGwneud Bywyd yn Haws

Hanes Washi Bach yn fan\\u2019na ar raglen Dei Tomos.\\nMae Kayley Sydenham yn dod o Gasnewydd, ond yn astudio ym Mhrifysgol Bangor ar hyn o bryd ac ar Gwneud Bywyd yn Haws buodd Kayley yn edrych yn \\xf4l ar ei phrofiadau fel myfyrwraig y flwyddyn gyntaf gan siarad yn onest am iechyd meddwl ac am hunan anafu.

Profiadau\\t\\t\\t\\t\\tExperiences

Hunan anafu\\t\\t\\t\\tTo self harm

Barddoni\\t\\t\\t\\t\\tTo write poetry

Lles\\t\\t\\t\\t\\t\\tWelfare

Cerdd\\t\\t\\t\\t\\tA poem

Gor bryder\\t\\t\\t\\tAnxiety

Trafod yn agored\\t\\t\\tTo talk openly

Gwaethygu\\t\\t\\t\\tTo worsen

Ffili\\t\\t\\t\\t\\t\\tMethu

Mo\\u2019yn canolbwyntio\\t\\t\\tWant to concentrate

Ni y Nawdegau \\nKayley Sydenham oedd honna ac os dach chi\\u2019n fyfyriwr sy\\u2019n cychwyn yn y coleg mae\\u2019n bosib cael help a phob math o gyngor drwy gyfrwng y Gymraeg ar les a iechyd meddwl wrth fynd ar myf.cymru \\nAr Ni y Nawdegau buodd y gomed\\xcfwraig Esyllt Sears yn edrych yn \\xf4l ar y 90au ac yn canolbwyntio ar ffilmiau Cymraeg. Dyma hi\\u2019n s\\xf4n am ffilm o 1992 cafodd ei enwebu am Oscar \\u2013 \\u2018Hedd Wyn\\u2019..

Lles\\t\\t\\t\\t\\t\\tWelfare

Cafodd ei enwebu\\t\\t\\tWhich was nominated

Yn gwegian yn feddw\\t\\tIn a drunken stupor

Degawd\\t\\t\\t\\t\\tDecade

Ffynnu\\t\\t\\t\\t\\tThriving

Yn borcyn\\t\\t\\t\\tNaked

Dadansoddi\\t\\t\\t\\tTo analyse

TGAU\\t\\t\\t\\t\\tGCSE

Beti a\\u2019i Phobol Ifan Jones Evans

Esyllt Sears oedd honna\\u2019n edrych yn \\xf4l ar y ffilm Hedd Wyn. \\nFfermwr a darlledwr o Geredigion oedd gwestai Beti George \\u2013 Ifan Jones Evans - un sydd i\\u2019w glywed ar Radio Cymru o ddydd Llun hyd at ddydd Iau. Cafodd Ifan ei fagu ym Mhont-rhyd-y-groes yng Ngheredigion, ac mae\\u2019n s\\xf4n yn y clip yma am hanes diwydiant yr ardal, yn arbennig felly y gweithfeydd plwm, arian a sinc

Darlledwr\\t\\t\\t\\t\\tBroadcaster\\nDiwydiant \\t\\t\\t\\tIndustry\\nGweithfeydd plwm\\t\\t\\tLead works\\nOlion\\t\\t\\t\\t\\tRemains\\nTwyni tywod\\t\\t\\t\\tSand dunes\\nNant\\t\\t\\t\\t\\tA brook\\nMwynau\\t\\t\\t\\t\\tMinerals\\nTirwedd\\t\\t\\t\\t\\tLandscape\\nGadael \\xf4l\\t\\t\\t\\t\\tTo leave a mark