4 Mezhep?

Published: Aug. 5, 2022, 8 a.m.

b'

Res\\xfblullah \\u201csallallah\\xfc aleyhi ve sellem\\u201d buyuruyor ki:  (Esh\\xe2b\\u0131m\\u0131n hepsi, gerek birlikde, toptan, gerekse birer birer, y\\u0131ld\\u0131zlar gibi n\\xfbrludurlar. Bunlardan hangi birine uyarsan\\u0131z, ya\\u2019n\\xee ard\\u0131 s\\u0131ra giderseniz, asl kurtulu\\u015f yolu olan, insanl\\u0131\\u011f\\u0131n kem\\xe2li ve se\\u2019\\xe2deti olan, Allah\\xfc te\\xe2l\\xe2n\\u0131n sevgisine kavu\\u015fursunuz). Bunun i\\xe7indir ki, din im\\xe2mlar\\u0131m\\u0131z, ya\\u2019n\\xee bu d\\xeenin b\\xfcy\\xfckleri, Sah\\xe2be-i kir\\xe2mdan herbirinin s\\xf6zlerini, hareketlerini, i\\u015flerini huccet ve sened olarak alm\\u0131\\u015fd\\u0131r. Peygamberimiz \\u201csallallah\\xfc aleyhi ve sellem\\u201d bu had\\xees-i \\u015fer\\xeefde demek istiyor ki, (Esh\\xe2b\\u0131mdan herhangisini kendinize mezheb im\\xe2m\\u0131 tan\\u0131r, rehber, \\xf6nder edinirseniz, re\\u2019y ve ictih\\xe2dlar\\u0131 ile amel ederseniz, g\\xf6sterdikleri yolda giderseniz, do\\u011fru yolda y\\xfcr\\xfcm\\xfc\\u015f olursunuz).   Bundan anla\\u015f\\u0131l\\u0131yor ki, bunlar\\u0131n hepsi m\\xfcctehiddir. Herbiri \\xe2yet-i ker\\xeemelerde ve had\\xees-i \\u015fer\\xeeflerde a\\xe7\\u0131k\\xe7a bildirilmiyen ahk\\xe2m-\\u0131 d\\xeeniyyeyi, ilmleri ile, y\\xfckseklikleri ve kem\\xe2lleri ile ve kalblerinin n\\xfbrlar\\u0131 ile \\xe2yetlerden ve had\\xees-i \\u015fer\\xeeflerden bulup \\xe7\\u0131karabilmekdedir. Bunun i\\xe7indir ki, Server-i \\xe2lem \\u201csallallah\\xfc aleyhi ve sellem\\u201d, Sah\\xe2be-i kir\\xe2mdan bir\\xe7o\\u011funu, d\\xeen-i isl\\xe2m\\u0131 yaymak ve herkese bildirmek i\\xe7in, uzak memleketlere g\\xf6nderdikleri zem\\xe2n, tenb\\xeeh buyururlard\\u0131 ki, kar\\u015f\\u0131la\\u015faca\\u011f\\u0131n\\u0131z vak\\u2019alar\\u0131n, h\\xe2diselerin nas\\u0131l yap\\u0131lmas\\u0131 l\\xe2z\\u0131m geldi\\u011fini, Kur\\u2019\\xe2n-\\u0131 ker\\xeemde ve had\\xees-i \\u015fer\\xeeflerde a\\xe7\\u0131k g\\xf6remedi\\u011finiz vakt, \\xe2yet-i ker\\xeemelerin del\\xe2letinden, i\\u015f\\xe2retlerinden, r\\xfcm\\xfbzundan, if\\xe2de \\u015feklinden, uygun ma\\u2019n\\xe2lar\\u0131ndan, muh\\xe2lif ma\\u2019n\\xe2lar\\u0131ndan, emrlerinin \\xeec\\xe2blar\\u0131ndan \\xe7\\u0131kar\\u0131p anlay\\u0131n\\u0131z ve anlad\\u0131\\u011f\\u0131n\\u0131za g\\xf6re yap\\u0131n\\u0131z ve yapd\\u0131r\\u0131n\\u0131z! M\\xfcctehidlerin vaz\\xeefesi de budur. Sah\\xe2be-i kir\\xe2m\\u0131n herbirini bir y\\u0131ld\\u0131za te\\u015fb\\xeeh buyurdu ki, denizlerde, da\\u011flarda, derelerde, tepelerde, sahr\\xe2larda, \\xe7\\xf6llerde yollar\\u0131n\\u0131 \\u015fa\\u015f\\u0131ranlar, k\\u0131bleyi, di\\u011fer cihetleri ar\\u0131yanlar, bunlar\\u0131n z\\u0131y\\xe2s\\u0131 s\\xe2yesinde yol bulabilsinler. Zem\\xe2n-\\u0131 se\\u2019\\xe2detden sonra (Hulef\\xe2-i r\\xe2\\u015fid\\xeen) ve b\\xfct\\xfcn Esh\\xe2b-\\u0131 kir\\xe2m, b\\xf6ylece birbirlerini m\\xfcctehid tan\\u0131m\\u0131\\u015flard\\u0131r. Birbirlerinin re\\u2019y ve ictih\\xe2dlar\\u0131na yanl\\u0131\\u015f dememi\\u015flerdir. Sah\\xe2be-i kir\\xe2m\\u0131n sohbetlerinde ve derslerinde yeti\\u015fen T\\xe2bi\\u2019\\xeen-i kir\\xe2m\\u0131n \\xe7o\\u011fu da b\\xf6yle m\\xfcctehid oldu. Bunlar\\u0131n sohbet ve derslerinde bulunan Tebe\\u2019i t\\xe2bi\\u2019\\xeenden bir k\\u0131sm\\u0131 da ictih\\xe2d derecesine y\\xfckseldi. \\u0130m\\xe2m-\\u0131 a\\u2019zam Eb\\xfb Han\\xeefe, im\\xe2m-\\u0131 M\\xe2lik, im\\xe2m-\\u0131 \\u015e\\xe2fi\\u2019\\xee, im\\xe2m-\\u0131 Ahmed bin Hanbel, im\\xe2m-\\u0131 Evz\\xe2\\xee, S\\xfcfy\\xe2n-\\u0131 Sevr\\xee, S\\xfcfy\\xe2n bin Uyeyne, D\\xe2v\\xfcd-i T\\xe2\\xee ve benzerleri \\u201crahime-h\\xfcmullah\\xfc te\\xe2l\\xe2\\u201d bunlardand\\u0131r. Bunlar azala azala, d\\xf6rd\\xfcnc\\xfc asr\\u0131n sonunda, ictih\\xe2d yapabilecek derin \\xe2lim yeti\\u015femez oldu. \\xd6nce gelmi\\u015f m\\xfcctehidlerden \\xe7o\\u011funun da mezhebleri unutuldu. \\u015eimdi, ancak d\\xf6rt im\\xe2m\\u0131n mezhebi kald\\u0131. Bunlar da, \\u0130m\\xe2m-\\u0131 a\\u2019zam, im\\xe2m-\\u0131 \\u015e\\xe2fi\\u2019\\xee, im\\xe2m-\\u0131 M\\xe2lik ve im\\xe2m-\\u0131 Ahmed bin Hanbel \\u201crad\\u0131yallah\\xfc anh\\xfcm\\u201dd\\xfcr. Onlardan sonra bu mertebeye, bu dereceye kimse v\\xe2s\\u0131l olamad\\u0131. Onun i\\xe7in, mezhebler, d\\xf6rt olarak kald\\u0131.

\\n

Esh\\xe2b-\\u0131 Kir\\xe2m | Sayfa : 42 - 43

'